یادداشت نماینده مردم دشتستان/ خود را گول نزنیم!
خود را گول نزنیم!»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم سید مهدی موسوی نژاد است که در آن می خوانید؛مقوله «ارزش افزوده» یکی از مهمترین محورهای سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی است که بی توجهی به آن طی 16 سال گذشته، کشور را در بحران های بسیاری قرار داده است.
«خود را گول نزنیم!»عنوان یادداشت روز روزنامه حمایت به قلم سید مهدی موسوی نژاد است که در آن می خوانید؛مقوله «ارزش افزوده» یکی از مهمترین محورهای سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی است که بی توجهی به آن طی 16 سال گذشته، کشور را در بحران های بسیاری قرار داده است. نفت، از کالاهای راهبردی است که خام فروشی آن، نه تنها باعث از دست رفتن فرصت ایجاد ارزش افزوده و متعاقب آن بیکاری در داخل می گردد، بلکه بر اساس آمارها، موجب می شود وضعیت اشتغال در کشور دریافت کننده این محصول گرانبها تا میزان 10 درصد افزایش یابد. پالایشگاه سازی و تبدیل نفت به فرآورده های نفتی یکی از راهبردهای کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه برای تبدیل شدن به کشوری با اقتصادی پویاست.
اما نگاهی گذرا به این استراتژی در ایران نشان می دهد متأسفانه ما به بهای گرم شدن، حاضر شدیم اسکناس های گرانبهای خود را به آتش بکشیم! منابع زیرزمینی کشورمان از جمله نفت، یکی از فرصت هایی است که خداوند به این سرزمین اعطاء نموده است و اگر همچنان به سیاست های زیان بار گذشته برای خام فروشی آن ادامه داده شود، همین فرصت تبدیل به تهدید خواهد گردید. نگاهی گذرا به آمارهای جهانی نشان می دهد که آمریکا و اروپا به تنهایی 50 درصد ظرفیت پالایشی جهان را دارا هستند در حالی که این رقم در منطقه خاورمیانه به عنوان قطب اصلی تولید نفت جهان، کمتر از 8 درصد است.
اوپک با دارا بودن 75 درصد ذخایر نفت جهان، 43 درصد تولید و عرضه نفت جهان را بر عهده دارد، در حالی که سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) با دارا بودن 1.7 درصد ذخایر جهانی، 24 درصد تولید نفت جهان را در اختیار دارد و 60 درصد نفت جهان را مصرف می کند. عربستان و کویت با تاسیس شرکت های پالایشی در کشورهای پر مصرف، نفت خود را به این کشورها رسانده و با پالایش آن، نه تنها بازار و میزان فروش خود را تثبیت می نمایند بلکه با تبدیل آن به ارزش افزوده، سودهای کلانی را کسب می کنند. این در حالی است که از نفت خام، 160 فرآورده تولید می شود و این فرآورده ها با قیمت گران به کشورهای تولید کننده نفت خام، از جمله ایران فروخته می شود.
متاسفانه در کشور ما از تجارب کشورهای پیشرفته، تنها در بخش استخراج و فروش استفاده شده و در جهت فرآوری، متاسفانه ورودی نداشتیم و عدم توجیه اقتصادی موجب گردیده است که تاکنون از تجارب گذشته درس نگیریم. یکی از وزرای نفت سابق همواره از مخالفت خود با ساخت پالایشگاه به نیکی یاد می کرد و اظهار می داشت که ساخت پالایشگاه به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد؛ در حالی که در آن ایام، پالایشگاه سازی در جهان رونق داشت و کشورهای مختلف تولیدکننده و مصرف کننده نفت، پالایشگاه هایی در سرتاسر دنیا احداث می کردند اما وزارت نفت تصمیم گرفت بدون توجه به این راهبرد، واردات بنزین را پی بگیرد.
بی توجهی دولت ها به پالایشگاه سازی موجب شد تا در سال ۱۳۸۵، روزانه 28 میلیون لیتر بنزین به کشور وارد شود که هزینه آن به 5 میلیارد دلار در سال بالغ می گردید، در حالی که هزینه ساخت پالایشگاه 5.1 میلیارد دلار بود!در همین راستا است که مقام معظم رهبری در دیدار خود با پژوهشگران و مسئولان شرکت های دانش بنیان، همزمان با تاکید بر اهمیت اقتصاد مقاومتی، تاکید داشتند: «تحصیل ثروت از راه فروش منابع تمام شدنی مثل نفت و امثال نفت، رونق نیست، پیشرفت نیست؛ این خودگول زدن است.
ما در این دام افتادیم. باید اقرار کنیم، قبول کنیم که این یک تله است، یک دام است برای ملت ما. ما دچار خام فروشی شدیم. یک واقعیتی برای ما به ارث گذاشته شد، کشور هم به آن عادت داده شده است. البته در این سال ها سعی شده که یک مقداری این اعتیاد مضر برای کشور، کنار گذاشته شود، لیکن به طور کامل پیش نیامده. ما باید اول اعتقاد پیدا کنیم که باید کشور به جائی برسد که بتواند با اختیار، هرگاه اراده کرد، سر چاه های نفت خودش را ببندد؛ ما باید به این باور برسیم.
این حالا مسئله نفت است. خام فروشی ها در بخشهای مختلفِ مواد خام و معدنی همچنان وجود دارد؛ و این یکی از ضعفهای ماست، یکی از مشکلات کشور ماست». یکی از راهکارهای فاصله گرفتن از خام فروشی نفت، واگذاری امتیاز تبدیل نفت خام به مواد پتروشیمی به دست بخش خصوصی است که با اجرای این روش می توان به چندین هدف عمده که طی سال های اخیر، جزء مطالبات رهبر انقلاب از دولت ها بوده است، دست پیدا کرد. اولین هدفی که می توان به آن اشاره نمود خصوصی سازی صنایع بزرگ پتروشیمی است که با این کار تا حدود زیادی دولت می تواند از بنگاه داری فاصله گرفته و به سمت سیاست گذاری در اقتصاد برای پیشرفت کشور حرکت کند.
مزیت دوم این رویکرد، ایجاد اشتغال مولد در کشور است که از این طریق، هزاران جوان تحصیلکرده در این رشته که دارای مهارت هستند، شاغل خواهند شد و بدین ترتیب می توان امیدوار بود تا یکی از مهمترین مشکلات کشور یعنی بیکاری، تا حدودی کاهش یابد.
اما اصلی ترین برگ برنده تبدیل نفت خام به سایر محصولات و صادرات آن، خنثی کردن تحریم هایی است که غرب برای ضربه زدن به اقتصاد کشور وضع کرده است. با فروش داخلی نفت خام و صادرات محصولات فرآوری شده می توان تا حدّ زیادی از عرضه نفت جلوگیری کرد که در نتیجه باعث بالارفتن قیمت نفت خام شده و از طرف دیگر، ضربه ای اساسی به تحریم کنندگان کشورمان وارد می کند.
بر اساس تحریم های وضع شده، صادرات نفت خام و سنگین بیش از حد تعیین شده ممنوع است، امّا صادرات محصولات پتروشیمی در لیست تحریم ها به چشم نمی خورند که همین عدم تحریم، نشانگر ضعف ما در این بخش است. به عبارت دیگر دشمن به این نتیجه رسیده است که ظرفیت های داخلی ما برای تبدیل نفت خام به مواد پتروشیمی، آنچنان که باید پیشرفته نیست و از بابت صادرات اندک آن، نگرانی ندارد زیرا درآمد ما از این طریق چشمگیر نیست.
شکی نیست که الزامات فرایند فاصله گرفتن از خام فروشی و حرکت به سمت تولید فرآورده های نفتی، از مواردی است که می توان و باید آن را از ضروری ترین مباحث اقتصادی برای اقدام فوری و عاجل به حساب آورد. اقتصاد ما به اندازه کافی از وابستگی به نفت ضربه خورده و نباید منتظر بود که استکبار، برای تنگ تر کردن حلقه، از دیگر نقاط ضعف اقتصادی ما سوء استفاده کند. بنابراین، باید با عزم و اراده قوی کمر به اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی بست و یک بار و برای همیشه کشور را از چنبره اقتصاد نفت محور رهانید.
« برای دیدن اندازه واقعی عکس بر روی خود عکس کلیک کنید. »
